Descubrimos os pretróglifos

Traballar cos petróglifos no 5º curso de Educación Primaria non só é unha excelente maneira de afondar no coñecemento sobre o noso patrimonio cultural e histórico, senón que tamén pode ser unha ferramenta poderosa para o desenvolvemento de habilidades fundamentais no pensamento computacional, que é esencial para a comprensión e resolución de problemas no mundo actual.

Os petróglifos son representaciones simbólicas que se usaban nas primeiras civilizacións para comunicar ideas, relatar sucesos ou expresar crenzas. Estes símbolos non eran simples debuxos, senón que funcionaban como códigos ou linguaxes que, ao ser entendidos, permitían transmitir información de xeración en xeración. Ao estudar e crear petróglifos, os estudantes non só acceden a un aspecto fundamental da nosa historia, senón que tamén practican habilidades que están na base do pensamento computacional, como a descomposición, o recoñecemento de patróns, a abstracción e a creatividade.

-Descomposición: Un dos principios máis importantes do pensamento computacional é descompoñer un problema complexo en partes máis sinxelas. Isto é algo que se pode practicar perfectamente ao traballar cos petróglifos. Para poder representar unha historia ou un concepto a través de símbolos, os nenos e nenas deben identificar os elementos clave que queren comunicar e organizar eses elementos de maneira lóxica e clara. Ao crear un petróglifo, por exemplo, se queren representar unha caza, deben pensar en como dividir a escena en partes máis pequenas: o animal, o cazador, a acción de cazar, etc. Este proceso de dividir unha idea grande en partes máis simples e xestionables é unha habilidade clave no desenvolvemento do pensamento computacional, onde se fai o mesmo ao resolver problemas máis complexos.

-Recoñecemento de patróns: Os petróglifos están cheos de repeticións de formas e símbolos que representan conceptos específicos. Ao traballar con barro para crear os seus propios petróglifos, os estudantes aprenden a identificar e a usar patróns, unha habilidade que é moi similar á que se require na programación, onde os patróns son fundamentais para organizar e estruturar datos ou procesos. Ao repetir un determinado símbolo ou secuencia de símbolos para expresar algo, os alumnos practican o recoñecemento e a aplicación de patróns, que son a base para crear algoritmos e resolver problemas de maneira eficiente.

-Abstracción: Outra habilidade clave do pensamento computacional é a abstracción, que consiste en representar ideas complexas de maneira máis sinxela ou simbólica. Un petróglifo, ao igual que un código, é unha representación simplificada dun concepto ou acontecemento. Por exemplo, un círculo pode representar o sol ou a roda, e unha figura humana pode simbolizar unha persoa ou un grupo de persoas. Ao crear os seus propios petróglifos, os estudantes aprenden a pensar de maneira abstracta, representando realidades complexas con símbolos que non teñen por que ser exactos, pero que comunican de maneira eficaz a idea que se quere expresar. Este proceso de simplificación e simbolización é moi similar ao que ocorre na programación, onde se usan símbolos e estruturas abstractas para resolver problemas.

-Creatividade e resolución de problemas: A creación de petróglifos tamén promove a creatividade, unha habilidade esencial para a innovación e a resolución de problemas. Ao representar un concepto ou unha historia a través de imaxes, os nenos e nenas deben tomar decisións sobre que símbolos usar, como organizalos e como facer que o seu mensaje sexa comprensible para outros. Este tipo de actividade creativa é moi similar ao que se fai cando se programa un software ou se diseña un algoritmo, onde tamén hai que pensar en solucións novas e adaptadas a cada problema.

Por tanto, ao traballar cos petróglifos en 5º de Educación Primaria, non só estamos abordando un aspecto fundamental da nosa historia e identidade cultural, senón que tamén estamos promovendo habilidades que son clave para o pensamento computacional. A creación de petróglifos con barro permite que os estudantes poidan experimentar de maneira práctica estas habilidades de forma intuitiva, mentres se conectan co seu patrimonio cultural. Ao mesmo tempo, tamén están aprendendo a pensar de maneira lóxica, a resolver problemas, a identificar e aplicar patróns, e a representar ideas de maneira abstracta, habilidades que lles serán de gran utilidade en calquera área do coñecemento e da vida diaria, especialmente nun mundo cada vez máis influído pola tecnoloxía.